Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Vióuleto(-blanco)
Viola alba
Violaceae
Autre noum : Vióuleto-fèro.
Nom en français : Violette blanche.
Descripcioun :Aquesto vióuleto, que fai partido dóu group quàsi sènso cambo, trachis dins li blachiero e éusiero. Se recounèis à sis estipulo primo emé de franjo pulèu longo (fotò). Mèfi la flour èi pas toujour blanco. A-n-aquelo ié dison la subsp. alba.
Usanço :Li flour de vióuleto soun manjadisso, li meiouro soun li mai perfumado, coume Viola odora o Viola suavis. Soun richo en vitamino C e A.
Port : Erbo
Taio : 10 à 15 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Febrié à abriéu
Liò : Blachiero
- Éusiero
- Orle de bos
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurasiatico-Sud
Ref. sc. : Viola alba Besser, 1809